De tijdloze thema’s van King Lear
Dat het eeuwenoude meesterwerk van William Shakespeare nog altijd actueel is bewijzen Fred Delfgaauw en Ida van Dril in hun gezamenlijke voorstelling: King Lear.
Het is een verhaal over macht, over rechtvaardigheid, loyaliteit, ouderdom en over de relatie tussen ouder en kind. In deze nieuwste theaterversie van King Lear speelt Ida van Dril de goede dochter Cordelia. Zij is verstoten door haar aftakelende en trotse vader, een oude poppenspeler die ‘opgesloten’ is in een verzorgingshuis. Haar zusters hebben hem daar gebracht, nadat ze zijn huis hebben verpatst en al zijn spullen daarbij. Eén koffer is daarbij over het hoofd gezien en die neemt Ida mee als ze haar vader bezoekt.
In deze koffer zitten de poppen van één van zijn vroegere voorstellingen: King Lear. Haar dementerende vader wil er eerst niets van weten, maar Ida probeert met deze poppen het contact met hem terug te vinden.
Ida van Dril (Oma’s Oma, Joris en de Draak, Kodo - het geheim van de Samoerai, De Rattenvanger) was één van de eerste theatertalenten die werden opgeleid in Productiehuis Peeriscoop van Fred Delfgaauw (o.a. Paradijsvogels, Kronkels, Minder is Meer, Wachtkamer van de Liefde, Toneelpublieksprijs voor Mozart). Met King Lear maken zij hun eerste voorstelling samen én met zijn tweeën. Als geen ander bezitten Fred Delfgaauw en Ida van Dril de gave om de poppen uit de koffer tot leven te laten komen. Zo kunnen allerlei historische personages – van de ongelukkige Gloucester en de mysterieuze nar tot de oude Koning Lear zelf – opnieuw hun rol spelen in deze eigenzinnige en eigentijdse bewerking van een van de beroemdste klassiekers uit de wereldliteratuur.
Hoe komt het dat King Lear altijd maar blijft boeien?
Fred: ‘Dit stuk is al vierhonderd jaar actueel. Het is een eindeloze bron van inspiratie. Ouder worden, macht, de controle verliezen, de band tussen ouders en hun kinderen maar vooral de leugen tegenover de waarheid; het zijn thema’s van alle tijden. Thema’s die mooie inzichten geven. In het originele verhaal komt iedereen te laat tot inzicht maar in de versie van Delfgaauw en Van Dril komt de doelstelling van Shakespeare ontroerend mooi tot zijn recht. Voor het publiek is het namelijk nooit te laat.’
Jullie hebben King Lear in een actuele setting geplaatst. Hoe?
Ida: ‘Wij beginnen eigenlijk waar het originele verhaal ophoudt: met de terugkeer van de verstoten dochter. Dat ben ik. Mijn zusters hebben Fred, onze vader, in een verzorgingshuis gestopt. Hij is verwaarloosd en dementeert. King Lear zegt tijdens de voorstelling: “Vierhonderd jaar geleden gingen we wel anders om met onze oudjes”. Maar mijn vader is een trotse man. Met de poppen uit zijn oude productie King Lear probeer ik hem te prikkelen. Aanvankelijk herkent hij mij niet. Of wil hij mij niet herkennen? Dat is de vraag die doorlopend blijft hangen tijdens de voorstelling.’
Fred, Ida, hebben jullie al eerder met King Lear gewerkt?
Ida: ‘In mijn eerste voorstelling, Oma’s Oma, kwamen inderdaad een nar en een koning voor. Dat was destijds een idee van Fred.’
Fred: ‘Ik heb in 1992 een bewerking geregisseerd voor een Belgisch gezelschap, Theater Malpertuis. Maar een van de twee hoofdrolspelers, Dries Wieme, kwam vlak voor de première om het leven bij een dramatisch auto-ongeluk. Later heb ik, als een vorm van verwerking, nog een bewerking gemaakt van dat stuk, maar dan als solovoorstelling: Vorst aan de Grond. Die heb ik zelf gespeeld.’
Dit is jullie eerste gezamenlijke voorstelling, maar jullie werken al veel langer samen. Hoe is jullie band ontstaan?
Fred: ‘In 1998 heb ik Productiehuis Peeriscoop opgezet, waarin jonge talenten, ook als ze geen opleiding hebben, de kans krijgen om eigen producties te maken met alles wat daarbij komt kijken: van het schrijven van de voorstelling tot het maken van de begroting. Ida was een van de eerste grote talenten die binnen Productiehuis Peeriscoop een voorstelling heeft gemaakt.’
Ida: ‘Ik wist dat ik ‘iets met poppen’ kon. Ik wist ook dat ik iemand moest opzoeken die nog veel meer met poppen kon om zelf beter te kunnen worden. Zo heb ik Fred gevonden. In Productiehuis Peeriscoop heb ik al mijn voorstellingen gemaakt. Ik investeer nu mee in de nieuwe talentontwikkeling in Peeriscoop.’
En hoe bevalt het om samen op het podium te staan?
Fred: ‘Het is een mooie ervaring om met haar volwaardig op het toneel te staan. En ik krijg ineens antwoord op het podium, haha! Normaal moet ik mezelf antwoord geven met de poppen.’
Ida: ‘We hebben een mooie chemie samen op het podium.’
Fred: ‘En we kunnen nieuwe lagen toevoegen, vergeleken met onze solovoorstellingen. Als ik ruzie krijg met een pop en hem van me af gooi bijvoorbeeld, pikt Ida hem op en zet ze het gesprek voort. Dat zijn hele bijzondere momenten.’
King Lear van Fred Delfgaauw en Ida van Dril is tot en met 28 mei te zien. Kaarten zijn verkrijgbaar aan de kassa of op de website van het theater.
Het is een verhaal over macht, over rechtvaardigheid, loyaliteit, ouderdom en over de relatie tussen ouder en kind. In deze nieuwste theaterversie van King Lear speelt Ida van Dril de goede dochter Cordelia. Zij is verstoten door haar aftakelende en trotse vader, een oude poppenspeler die ‘opgesloten’ is in een verzorgingshuis. Haar zusters hebben hem daar gebracht, nadat ze zijn huis hebben verpatst en al zijn spullen daarbij. Eén koffer is daarbij over het hoofd gezien en die neemt Ida mee als ze haar vader bezoekt.
In deze koffer zitten de poppen van één van zijn vroegere voorstellingen: King Lear. Haar dementerende vader wil er eerst niets van weten, maar Ida probeert met deze poppen het contact met hem terug te vinden.
Ida van Dril (Oma’s Oma, Joris en de Draak, Kodo - het geheim van de Samoerai, De Rattenvanger) was één van de eerste theatertalenten die werden opgeleid in Productiehuis Peeriscoop van Fred Delfgaauw (o.a. Paradijsvogels, Kronkels, Minder is Meer, Wachtkamer van de Liefde, Toneelpublieksprijs voor Mozart). Met King Lear maken zij hun eerste voorstelling samen én met zijn tweeën. Als geen ander bezitten Fred Delfgaauw en Ida van Dril de gave om de poppen uit de koffer tot leven te laten komen. Zo kunnen allerlei historische personages – van de ongelukkige Gloucester en de mysterieuze nar tot de oude Koning Lear zelf – opnieuw hun rol spelen in deze eigenzinnige en eigentijdse bewerking van een van de beroemdste klassiekers uit de wereldliteratuur.
Hoe komt het dat King Lear altijd maar blijft boeien?
Fred: ‘Dit stuk is al vierhonderd jaar actueel. Het is een eindeloze bron van inspiratie. Ouder worden, macht, de controle verliezen, de band tussen ouders en hun kinderen maar vooral de leugen tegenover de waarheid; het zijn thema’s van alle tijden. Thema’s die mooie inzichten geven. In het originele verhaal komt iedereen te laat tot inzicht maar in de versie van Delfgaauw en Van Dril komt de doelstelling van Shakespeare ontroerend mooi tot zijn recht. Voor het publiek is het namelijk nooit te laat.’
Jullie hebben King Lear in een actuele setting geplaatst. Hoe?
Ida: ‘Wij beginnen eigenlijk waar het originele verhaal ophoudt: met de terugkeer van de verstoten dochter. Dat ben ik. Mijn zusters hebben Fred, onze vader, in een verzorgingshuis gestopt. Hij is verwaarloosd en dementeert. King Lear zegt tijdens de voorstelling: “Vierhonderd jaar geleden gingen we wel anders om met onze oudjes”. Maar mijn vader is een trotse man. Met de poppen uit zijn oude productie King Lear probeer ik hem te prikkelen. Aanvankelijk herkent hij mij niet. Of wil hij mij niet herkennen? Dat is de vraag die doorlopend blijft hangen tijdens de voorstelling.’
Fred, Ida, hebben jullie al eerder met King Lear gewerkt?
Ida: ‘In mijn eerste voorstelling, Oma’s Oma, kwamen inderdaad een nar en een koning voor. Dat was destijds een idee van Fred.’
Fred: ‘Ik heb in 1992 een bewerking geregisseerd voor een Belgisch gezelschap, Theater Malpertuis. Maar een van de twee hoofdrolspelers, Dries Wieme, kwam vlak voor de première om het leven bij een dramatisch auto-ongeluk. Later heb ik, als een vorm van verwerking, nog een bewerking gemaakt van dat stuk, maar dan als solovoorstelling: Vorst aan de Grond. Die heb ik zelf gespeeld.’
Dit is jullie eerste gezamenlijke voorstelling, maar jullie werken al veel langer samen. Hoe is jullie band ontstaan?
Fred: ‘In 1998 heb ik Productiehuis Peeriscoop opgezet, waarin jonge talenten, ook als ze geen opleiding hebben, de kans krijgen om eigen producties te maken met alles wat daarbij komt kijken: van het schrijven van de voorstelling tot het maken van de begroting. Ida was een van de eerste grote talenten die binnen Productiehuis Peeriscoop een voorstelling heeft gemaakt.’
Ida: ‘Ik wist dat ik ‘iets met poppen’ kon. Ik wist ook dat ik iemand moest opzoeken die nog veel meer met poppen kon om zelf beter te kunnen worden. Zo heb ik Fred gevonden. In Productiehuis Peeriscoop heb ik al mijn voorstellingen gemaakt. Ik investeer nu mee in de nieuwe talentontwikkeling in Peeriscoop.’
En hoe bevalt het om samen op het podium te staan?
Fred: ‘Het is een mooie ervaring om met haar volwaardig op het toneel te staan. En ik krijg ineens antwoord op het podium, haha! Normaal moet ik mezelf antwoord geven met de poppen.’
Ida: ‘We hebben een mooie chemie samen op het podium.’
Fred: ‘En we kunnen nieuwe lagen toevoegen, vergeleken met onze solovoorstellingen. Als ik ruzie krijg met een pop en hem van me af gooi bijvoorbeeld, pikt Ida hem op en zet ze het gesprek voort. Dat zijn hele bijzondere momenten.’
King Lear van Fred Delfgaauw en Ida van Dril is tot en met 28 mei te zien. Kaarten zijn verkrijgbaar aan de kassa of op de website van het theater.