Over Carel Kraayenhof
In het kort
Carel, bandoneonist, componist en arrangeur, is de meest fascinerende en veelzijdige bandoneonspeler van deze tijd. Uniek in zijn speelstijl door de grote kennis van de Argentijnse tango, beroert hij wereldwijd elk publiek met zijn betoverende en integere spel. Door zijn samenwerking met Astor Piazzolla (†1992) in 1987 tijdens de Broadwayshow Tango Apasionado en zijn jarenlange persoonlijke band met de geliefde tangomaestro Osvaldo Pugliese (†1995) ontwikkelde hij zich tot één van de meest geliefde bandoneonisten van dit moment.
2-2-2002 Adios Nonino
Eén van zijn hoogtepunten was op 2-2-2002, toen hij tijdens het huwelijk van Z.K.H. Prins Willem-Alexander en H.K.H. Prinses Máxima (de huidige koning en koningin van Nederland) op hartstochtelijke wijze het gevoelige Adiós Nonino van Astor Piazzolla ten gehore bracht.
diverse samenwerkingen
Naast zijn werk de afgelopen 25 jaar met zijn Sexteto Canyengue, zijn duo (sinds 2011) met pianist Juan Pablo Dobal en zijn Kraayenhof Tango Ensemble (oprichting september 2011), werkte hij ook met grootheden uit de klassieke muziek zoals: Ennio Morricone, Yo-Yo Ma, de violisten Janine Jansen en Joshua Bell en de celliste Quirine Viersen. Hij is een internationaal graag geziene bandoneonsolist bij de verschillende symfonieorkesten zoals onder meer: het London Symphony Orchestra, Berliner Symphoniker, Orchestre National de Lyon, Tonkünstler Orchestra (Wenen), Hong Kong Philharmonic Orchestra, Cincinnati Symphony Orchestra, Sydney Symphony Orchestra, London Philharmonic Orchestra, met STING en vele anderen.
Dat Carel zichzelf niet beperkt tot één muziekstijl bewijst zijn samenwerking met de zangers Dulce Pontes en Sting.
In Nederland nam hij nummers op met onder anderen André Hazes (Bloed, zweet en tranen), Bløf (Barcelona, Bougainville, Geen Tango), Trijntje Oosterhuis (Nu dat jij er bent), Dana Winner (Afscheid van een Vriend), Caro Emerald (Tangled Up), JURK (Hakken), 3J’s (Dromen en Dwazen), Guus Meeuwis en trad hij op met Marco Borsato.
onderscheidingen
Carel ontving veel onderscheidingen, waaronder in 2003 de Edison Publieksprijs voor zijn cd Tango Royal. In 2005 ontving hij van de Argentijnse regering een hoge onderscheiding voor zijn onuitputtelijke inzet voor de Argentijnse tango wereldwijd en in 2012 werd hij namens voormalig koningin Beatrix benoemd tot officier in de Orde van Oranje-Nassau. In juli 2018 kreeg hij de Edison Oeuvreprijs World voor zijn werk en buitengewone verdiensten voor de Nederlandse muziek.
theaterconcerten
In 2017-2018 speelt Carel maar liefst twee theaterconcerten. Eén met pianist Juan Pablo Dobal: Hotel Victoria en één met zijn Carel Kraayenhof Ensemble: 30! bevlogen tangojaren, ter gelegenheid van zijn dertigjarige jubileum in de muziek. In het najaar 2018 hermeemt hij 30! bevlogen tangojaren. Na deze tournee stopt hij noodgedwongen met zijn ensemble. De financiën zijn niet meer toereikend. Als componist en muzikant gaat hij uiteraard wel door: samen met Juan Pablo Dobal speelt hij in 2019 en 2020 het theaterconcert Dwaze Tijd (Tiempo Loco).
De geannuleerde voorstellingen in voorjaar 2020 omwille van corona worden in najaar 2020 ingehaald. Daarnaast speelt Carel in najaar ook een speciaal voor coronatijden ontwikkeld soloprogramma Ongehoorde muziek. Vanaf 2021 spelen Carel en Juan het theaterconcert 100 jaar Piazzolla, te ere van het honderdste geboortejaar van hun muzikale idool en vader van de tango nuevo.
uitgebreide biografie Carel
Acht jaar was Carel Kraayenhof toen hij voor het eerst een blik in een pianoboek wierp. Pas acht jaar oud, maar al dromend van de dag dat hij mensen zou kunnen ontroeren en inspireren met zijn eigen muziek, net zoals hij zelf iedere keer weer diep geraakt werd door de emoties die muziek in hem los konden maken. Voor Carel was muziek, zo jong als hij was, toen al een belangrijk middel om te communiceren en dat is in de loop der jaren alleen maar toegenomen. Om hem aan te moedigen kochten zijn ouders voor vijfhonderd gulden een oude piano, waar Carel gretig op oefende. Zijn eerste pianoboek werkte hij zelf door, daarna ging hij op les. Carel zegt zelf dat hij zeker geen natuurtalent was, maar hij was buitengewoon gedreven en gemotiveerd en door veel te spelen kreeg hij ook steeds meer de behendigheid die nodig is om te komen waar hij nu is. Het belangrijkste ingrediënt was echter volop aanwezig: Carel had in de muziek zijn grootste passie gevonden.
Midden jaren zeventig raakte Carel onder invloed van zijn broer Jaap in de ban van Ierse, Schotse en Engelse folkmuziek en leerde hij trekharmonica en Engelse concertina spelen; het was in die periode dat hij met zijn broer begon op te treden op feesten en festivals, op straat en in theaters.
In het begin van de jaren tachtig kwam Carel voor het eerst in aanraking met de bandoneon. Hij ontdekte een lp met uitsluitend solostukken voor dit ontroerende instrument. De klanken ervan troffen hem als een bliksemschicht. Hij was diep onder de indruk van het grote aantal klankkleuren dat hij op deze lp hoorde, wetende dat het hier om slechts één instrument ging. Zonder enige twijfel wist Carel op dat specifieke moment dat hij als bandoneonist verder wilde. Ontelbare uren luisterde hij naar Argentijnse tangomuziek, schreef de noten uit, speelde die op zijn bandoneon en oefende hij dag in dag uit om alle knopjes, klanken en mogelijkheden van zijn geliefde instrument te leren beheersen en begrijpen.
Carel omarmde de Argentijnse tango en dat bleef niet onopgemerkt onder de groten der componisten. Het was de grote maestro Astor Piazzolla die Kraayenhof persoonlijk uitnodigde om voor hem te komen spelen op Broadway in de tango musical Tango Apasionado (1987). Hoewel Carel op dat moment in zijn eerste tango-ensemble Tango Cuatro (1985) speelde, was dit voor hem een uitgelezen mogelijkheid om met deze grote maestro, zijn grote voorbeeld, te spelen. Hij greep die kans aan en vertrok voor drie maanden naar New York. In 1988 richtte Carel zijn tangosextet Sexteto Canyengue op en werd hij door zijn andere idool, maestro Osvaldo Pugliese, uitgenodigd om met het sextet te komen optreden in Buenos Aires, samen met Pugliese’s eigen orkest. Landen als Argentinië, Uruguay, de Verenigde Staten, Maleisië, Turkije en een groot aantal van de West-Europese landen maakten vervolgens kennis met het meeslepende spel van Carel y su Sexteto Canyengue. In de jaren daarop ontwikkelde Carel zich tot arrangeur en componist van tangomuziek. Begin jaren negentig werd Carel uitgenodigd door het Rotterdams Conservatorium om een leerstoel bandoneon te creëren; dit leidde in 1993 tot de oprichting van de Vakgroep Argentijnse Tango, waar Carel bijna tien jaar lang hoofdvak bandoneon en piano doceerde en leiding gaf aan ensembles en aan het leerlingenorkest OTRA. Tot op de dag van vandaag is dit de enige plek ter wereld waar op conservatoriumniveau les wordt gegeven in tangomuziek. Hoewel Carel in de internationale tangoscene steeds grotere bekendheid kreeg, had het grote publiek in Nederland hem op dat moment nog niet echt ontdekt.
Op 2 februari 2002 veranderde dat drastisch. Tijdens het huwelijk van Z.K.H. prins Willem-Alexander en H.K.H. prinses Máxima (de huidige koning en koningin van Nederland) mocht hij met het Concertgebouw Kamerorkest het hartstochtelijke en gevoelige Adiós Nonino van Astor Piazzolla ten gehore brengen in de Amsterdamse Nieuwe Kerk. Dit hartverwarmende werk ontroerde niet alleen het pasgetrouwde koningspaar, maar ook de meer dan 1000 gasten (waaronder Nelson Mandela en Kofi Annan) en meer dan 55 miljoen mensen wereldwijd. De prachtige muziek leidde ook tot de beroemde traan van Maxima. Niet alleen onze aanstaande koningin was ontroerd door de prachtige vertolking, ook het Nederlandse volk sloot de Argentijnse tangomuziek vanaf dat moment voorgoed in het hart. Van de muziek van het huwelijk van Willem-Alexander en Maxima werden 90.000 cd´s verkocht en de single Adiós Nonino heeft een plekje in 30.000 Hollandse huiskamers; de cd Tango Royal met daarop Carels vertolking ging 75.000 keer over de toonbank. Ook van de cd Tango Maxima die in eigen beheer was uitgebracht door Kraayenhofs eigen orkest Sexteto Canyengue werden ruim 30.000 stuks verkocht.
Vanaf dat moment bezocht Nederland massaal de concerten die Kraayenhof met zijn Sexteto Canyengue gaf. Men was in de ban geraakt van de Argentijnse tango met zijn tergende composities, zijn emotionele melodieën en zijn gedurfde tempowisselingen.
Het harde werken werd niet alleen beloond met de waardering van het publiek waar Carel voor speelde, ook de kenners wisten Carel y su Sexteto Canyengue naar waarde te schatten. Daarom ontving hij in Nederland de Gouden Notenkraker (1993) van de Nederlandse Toonkunstenaars Bond als teken van waardering voor zijn vakmanschap en voortdurende inspanning om zo veel mogelijk live optredens te realiseren. Van de Nederlandse Vereniging van Dansleraren ontving Kraayenhof in 2002 een prijs voor zijn stimulans aan het Nederlandse publiek om de tango te leren dansen. In datzelfde jaar eerde Henk Geels’ Evenementen Kraayenhof in het kader van de jaarlijkse uitreikingen van de Populariteit Awards met de prijs voor de grootste doorbraak van het jaar.
Tevens ontving Carel in 2003 de Edison publieksprijs voor zijn cd Tango Royal. Buitengewoon trots mocht Carel zijn toen hij in 2005 van de Argentijnse regering een hoge culturele onderscheiding kreeg voor al zijn werk in de afgelopen 20 jaar als ambassadeur van de Argentijnse tango wereldwijd! In juli 2018 kreeg hij bovendien de Edison Oeuvreprijs World voor zijn werk en buitengewone verdiensten voor de Nederlandse muziek.
Grote namen in de muziek lopen als een rode draad door Carels carrière. Hij kreeg zijn eerste bandoneonles van Alfredo Marcucci, de in België wonende zeer getalenteerde Argentijnse bandoneonspeler. Zoals eerder vermeld werd hij in 1987 door Astor Piazzolla, de grondlegger van de Tango Nuevo, uitgenodigd om mee te werken aan de musical Tango Apasionado en in 1990 mocht hij op tournee met de legendarische Osvaldo Pugliese. Inmiddels werd Carel zelf een wereldwijd erkend tango-grootmeester. In 1997 verschenen Carel en zijn sextet met Yo-Yo Ma op de Nederlandse tv en in 2002 trad hij tijdens een Piazzolla-hommage op in een uitverkocht Teatro Colon in Buenos Aires, temidden van en omarmd door het beroemde Sexteto Mayor. In 2006 ontmoette Carel Ennio Morricone en samen creëerden zij in Rome de betoverende klanken van de zeer succesvolle cd Guardian of the Clouds. De cd haalde goud.
In Nederland speelde Carel mee op de albums van onder meer Youp van ’t Hek, Herman van Veen, André Hazes, Bløf, Jurk, 3J’s, Caro Emerald en Paul de Leeuw. Ook trad hij op met Trijntje Oosterhuis, Dana Winner en René Froger. Hij vergezelde Bløf op hun reis naar Buenos Aires en trad met hen op in Ahoy en de Nieuwe Luxor. In de zomer van 2004 stond hij zes avonden samen met Marco Borsato in een overvolle Kuip, waarbij hij in één week voor meer dan 320.000 mensen speelde.